Buitenland
Videospeler inladen...
Vandaag is het 20 jaar geleden dat Pol Pot is overleden. Pol Pot was de leider van de communistische Rode Khmer en premier van Cambodja tussen 1975 en 1979. Hij is de geschiedenis ingegaan als een van de meest wrede leiders die een land ooit heeft gekend. Een portret van de man die verantwoordelijk is voor de dood van ruim 1,5 miljoen Cambodjanen en tot aan zijn dood heeft volgehouden dat "zijn geweten zuiver is".
Pol Pot wordt in mei 1925 geboren als Saloth Sar, de op een na jongste zoon van een welgestelde rijstboer. Hij groeit op in de provincie Kampong Thom in midden-Cambodja, een toenmalige kolonie van Frankrijk. Aanvankelijk gaat hij naar een boeddhistisch schooltje, maar na twee jaar schakelt hij over naar een meer elitaire, Franse katholieke school.
In 1949 krijgt Saloth een beurs toegekend van het Franse koloniale bestuur om elektrotechniek te gaan studeren in Parijs. Zijn studiebeurs wordt echter ingetrokken wanneer blijkt dat Saloth zich meer bezighoudt met politieke activiteiten dan met zijn studies. Vooral het stalinistisch geïnspireerde communisme in Frankrijk trekt hem aan. Hij keert terug naar Cambodja, vastbesloten om ook daar een revolutie te ontketenen.
Blitzcarrière bij de Communistische Partij
Eenmaal aangekomen in Cambodja blijft Saloth zich politiek engageren. Hij sluit zich aan bij de communistische partij van de Vietnamese revolutionair Ho Chi Minh, en vecht mee tegen de Franse, koloniale overheersing in Vietnam.
Het communistische vuur heeft Saloth tegen dan goed te pakken. In 1960 sluit hij zich aan bij de verboden en ondergrondse Cambodjaanse Communistische Partij, door de Cambodjaanse prins Sihanouk spottend "de Rode Khmer" genoemd. Het is een geuzennaam die ze dragen met veel trots, gesymboliseerd door de rode halsdoek.
(Lees voort onder de foto)
Strijders van de Rode Khmer 1974 AP
In amper twee jaar tijd werkt Saloth zich op tot leider van de Rode Khmer. In 1963 wordt hij echter gedwongen te vluchten, omdat prins Sihanouk de Communistische Partij dreigt te vervolgen. Saloth trekt samen met zijn aanhangers de bergen in, en neemt de strijdersnaam "Pol Pot" aan. Vanuit zijn schuilplaats voert hij met zijn militante, communistisch-maoïstische Rode Khmer een guerrillastrijd tegen het regime van prins Sihanouk.
Tijd voor revolutie
Tussen 1967 en 1975 strijdt Pol Pot opeenvolgend tegen de regering van prins Sihanouk en die van generaal Lon Nol, die prins Sihanouk na een staatsgreep in 1970 vervangt.
(Lees voort onder de foto)
Pol Pot 1979 AP
Lon Nol wordt gesteund door de VS, die wil verhinderen dat het communisme voet aan de grond krijgt in Cambodja en in buurland Vietnam. Een burgeroorlog barst los tussen de Rode Khmer en Lon Nol.
Langzaam maar zeker wint de Rode Khmer echter aan populariteit bij het gewone volk, vooral door het feit dat de Amerikanen Cambodja blijven bombarderen om de communistische Vietcongstrijders te kunnen uitschakelen. Zo'n 150.000 Cambodjanen komen daarbij om, meestal onschuldige boerenfamilies. In 1975, na zes jaar burgeroorlog, beslist de VS om zijn troepen weg te halen uit Cambodja. De weg voor de Rode Khmer ligt open.
(Lees voort onder de foto)
Jonge guerrillastrijders in Phnom Penh
In april 1975 is het eindelijk zo ver: Pol Pot rukt met zijn aanhangers op naar de hoofdstad Phnom Penh. De machtsovername verloopt zeer vlot, want Pol Pot wordt massaal gesteund door de bevolking en de Amerikanen zijn daags voor de inval halsoverkop vertrokken.
Pol Pot kondigt onder luid applaus en gejuich het jaar nul af, het begin van een gloednieuwe samenleving. Lang blijft dat vrolijke liedje echter niet duren. Nauwelijks enkele uren na zijn intrede in de hoofdstad begint Pol Pot met de massale deportatie van de stedelingen naar het platteland: de eerste stappen richting zijn gedroomde agrarische samenleving.
(Lees voort onder de foto)
Deportatie van de burgers in Phnom Penh
Pol Pots radicale experiment op de mensheid
Pol Pot streeft naar het zogenoemde "agrarisch socialisme". Eigenlijk komt dit neer op het uitwissen van elk spoor van modernisatie in de Cambodjaanse samenleving. Modernisatie is immers "onzuiver", en moderne ideeën "gevaarlijk". Het zou een van de meest radicale experimenten op de mensheid ooit blijken te zijn.
Banken, onderwijs en religie worden afgeschaft. De nationale munt wordt opgeheven. Privébezit wordt in beslag genomen en bestaat als concept niet meer. Cambodja moet volgens Pol Pot teruggaan naar de roots, naar de gloriedagen van het middeleeuwse Angkorrijk.
Mensen worden gedeporteerd naar het platteland en verplicht om te gaan werken op collectieve landbouwbedrijven als dwangarbeiders. Honderdduizenden mensen komen om het leven, vaak door een combinatie van dwangarbeid, ondervoeding en slechte medische verzorging.
(Lees voort onder de foto)
Dwangarbeid onder het waakzame oog van de Rode Khmer
Maar niet enkel de barre leefomstandigheden leiden tot het hoge dodental. Intelligentsia, artiesten, monniken en mensen die een opleiding hebben genoten, worden afgevoerd, gemarteld en geëxecuteerd. Zelfs een bril dragen, boeken bezitten of een vreemde taal kunnen spreken, is al voldoende om je verdacht te maken in de ogen van de Rode Khmer. Honderdduizenden mensen komen zo om het leven. De lichamen van deze "vijanden van het volk" worden in massagraven gegooid, intussen bekend als de "killing fields":
(Lees voort onder de foto)
Geopende massagraven in de zogenoemde "killing fields"
Jongetje bij opgegraven beenderen AP1995
Tot op heden is er geen duidelijkheid over het exacte aantal slachtoffers.Volgens schattingen zijn onder het schrikbewind van de Rode Khmer zo'n 1,7 miljoen mensen omgekomen, in nauwelijks vier jaar tijd.
Het einde
In 1978 valt Vietnam Cambodja binnen, na enkele grensdisputen. Pol Pot en zijn Rode Khmer worden verjaagd en trekken zich terug in de Cambodjaanse jungle aan de grens met Thailand.
Vietnam sluit de collectieve arbeidskampen en toont de gruwel van de killing fields aan de wereld. Het is pas op dat moment dat de ware omvang van de tragedie in Cambodja duidelijk wordt.
(Lees voort onder de foto)
Graf van Pol Pot AP2008
De Rode Khmer blijft in de jaren 80 actief in het zuidwesten van Cambodja en verzet zich tegen de door Vietnam gesteunde regering in Phnom Penh. Ze krijgen steun van onder meer de Verenigde Staten, omdat de rebellengroep een ideale buffer vormt tussen het communistische Vietnam en het westers georiënteerde Thailand.
In 1997 wordt Pol Pot onder huisarrest geplaatst na een interne machtsstrijd binnen de Rode Khmer. Hij sterft op 15 april 1998 in de Cambodjaanse jungle onder verdachte omstandigheden. Pol Pot heeft zich nooit moeten verantwoorden voor zijn misdaden tegen de mensheid, en bleef tot aan zijn dood volhouden dat zijn geweten zuiver was.
Videospeler inladen...
